Wmcz2018 is een mooie aanleiding om te evalueren

‘Wmcz 2018 mooie aanleiding om te evalueren’

Interview door Sarah Balfoort met Trees Flapper, voorzitter van de centrale cliëntenraad van Noorderbreedte.

Hoe is de cliëntmedezeggenschap geregeld in uw organisatie?

Wij hebben 15 verschillende locaties, de meeste met verpleeghuiszorg. Iedere locatie heeft een eigen lokale raad en we hebben een centrale cliëntenraad. Alleen in West-Friesland hebben we voor vier locaties één cliëntenraad, omdat we te weinig leden konden vinden. Die noemen we dan de regionale cliëntenraad. Met de nieuwe wet Wmcz 2018 gaan we wel kijken hoe we dat opnieuw kunnen inrichten. Er zijn wel meer lokale cliëntenraden die moeilijk aan nieuwe mensen kunnen komen.

Hoe komt het denkt u, dat er weinig animo voor is?

Ik merk dat dit soort vrijwilligerswerk voor veel mensen niet aantrekkelijk is. Het is ook wel abstract en soms lastig werk. Voor veel mensen geldt dat ze eigenlijk alleen maar geïnteresseerd zijn in hun eigen partner of vader of moeder die bij ons woont, terwijl je als cliëntenraad juist naar de beleving van alle bewoners moet kijken.

 Maar het ligt er natuurlijk ook aan hoe je jezelf als cliëntenraad profileert. Wat doet een cliëntenraad eigenlijk, wat vragen we van je, wat levert het op? We besteden dan ook meer aandacht aan de PR-kant. We weten niet zeker of dat resultaat gaat opleveren, maar als je niets doet weet je zeker dat er niets verandert. De bestuurder wordt hier ook bij betrokken, want uiteindelijk heeft hij er ook belang bij én verantwoordelijkheid voor.

Hoe zou u uw cliëntenraad willen omschrijven?

Onze cliëntenraad is een groep heel betrokken mensen met veel maatschappelijke ervaring. De samenwerking intern en met de organisatie verloopt erg goed. Natuurlijk zijn er altijd zaken die je moet blijven ontwikkelen als cliëntenraad. Hoe zorg je er nou voor dat je echt een cliëntenraad blijft en niet een ondernemingsraad of een raad van commissarissen? Het gaat vaak over organisatievraagstukken, terwijl we die meer vanuit het oogpunt van onze bewoners zouden moeten bekijken. Daar houden we elkaar scherp op.

 Die maatschappelijke ervaring is natuurlijk mooi meegenomen voor bijvoorbeeld het lezen van de jaarrekening, maar het gevaar is dat je teveel vanuit je eigen achtergrond redeneert en dat je blijft hangen in de procedures, systemen en wetgeving. Wat is het dan mooi dat er een cliëntenraad is die zich afvraagt: draagt dit eigenlijk bij aan een waardevolle dag voor onze cliënten? Dat is een hele andere manier van kijken.

Hoe kan je deze andere manier van kijken bereiken als cliëntenraad?

Het is belangrijk om daarover met elkaar het gesprek aan te gaan en de scholing er op in te richten. Natuurlijk is het belangrijk dat je de wetgeving kent, maar hoe breng je die nu in de praktijk? We blijven hier op evalueren met elkaar. Wachten we af tot een manager ons een beleidsstuk aanreikt of gaan we ook zelf op zoek? Zo creëer je een meer proactieve houding.

 Dat vraagt natuurlijk wel meer van cliëntenraadsleden. Misschien leg ik de lat te hoog, maar ik heb wel een droom wat dat betreft.

Kunt u vertellen wat die droom is?

Dat we als cliëntenraden echt meer gaan rondkijken in de organisatie. Dat we zúlke vragen stellen, zowel aan cliënten als aan managers en teamleiders, dat we daarop onze adviezen inhoudelijk kunnen baseren. Dit kost natuurlijk wel tijd, je bent met elkaar op zoek.

 Ik heb er goede hoop op dat dit bij Noorderbreedte verwezenlijkt gaat worden. Enkele weken geleden hadden we als cliëntenraden scholing over de nieuwe Wmcz 2018 en het was mooi om te zien dat de leden daar enthousiast van werden. Ze waren heel betrokken en weten wat medezeggenschap inhoudt.

Hoe gaan de voorbereidingen op de nieuwe wet Wmcz 2018?

We hebben scholing gehad met alle cliëntenraadsleden. Dit bleek een goed idee, omdat we daardoor alle rust en tijd hadden om met elkaar te kijken naar wat medezeggenschap nu eigenlijk inhoudt. Je zag vooral bij de lokale raden toen het kwartje vallen: die kregen bijna nooit adviesaanvragen vanuit het regiomanagement. En cliëntenraden bleken opeens ook recht te hebben op ondersteuning en op scholing. Dat was echt een stukje erkenning, dat we nodig zijn en een goede positie hebben.

 Verder hebben we een werkgroep opgericht, waarmee we gaan kijken naar de praktische uitwerking van de wet. Eigenlijk is de Wmcz 2018 dus een goede aanleiding om te kijken hoe de medezeggenschap nu in elkaar zit en wat de rol en positie van de cliëntenraad is ten opzichte van de organisatie. Een mooie leidraad vind ik: medezeggenschap volgt zeggenschap. Waar worden de besluiten genomen? Want daar moet de medezeggenschap liggen!

 Om erachter te komen hoe de besluitvorming in elkaar zit, is goede communicatie nodig. Daar zit ook een stukje vertrouwen in, dat de organisatie de cliëntenraad belangrijk vindt en met respect behandelt. Daar is bij ons zeker sprake van. Bij Noorderbreedte is er gelukkig echt hart voor medezeggenschap!

Waar bent u als cliëntenraad trots op?

Dat we echt vasthouden aan het cliëntperspectief. Natuurlijk moet je elkaar daarin scherp houden, maar dat gaat goed. En dat de communicatie onderling en met de bestuurder goed gaat.

 Ik ben er ook trots op dat we goed ingezet hebben op ons adviesrecht bij het opstellen van de bezoekersregeling tijdens de coronacrisis. We hebben een ongevraagd advies gegeven op het proces. De regiomanagers moesten hier wel aan wennen, omdat ze onder tijdsdruk stonden. Maar het was vanuit ons natuurlijk niet bedoeld om het proces te vertragen. Daarna hadden ze wel door dat ons advies waardevol is. Het advies is ook echt opgevolgd, want wij hadden geadviseerd dat de lokale cliëntenraden meegenomen moesten worden in de besluitvorming omtrent de bezoekregeling en daar is echt naar geluisterd. We hebben ons daarmee echt laten zien, dus dat is zeker iets om trots op te zijn!