Cliëntenrechten

Bij (medische) behandelingen heeft u als patiënt zowel rechten als plichten. Er zijn wetten waarin deze zijn vastgelegd en er zijn wetten die volop in ontwikkeling en aanpassing zijn om uw rechten te versterken. Dit zijn:

  • Wet inzake de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO)
  • Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg (Wkkgz)
  • Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
  • Wet Medezeggenschap Cliëntenrechten Zorg 2018 (WMCZ2018) (van kracht gegaan op 1 juli 2020)
  • Ambtelijk concept Zorgverzekeringswet (concept wordt uitgewerkt door het Ministerie)

Deze wetten zijn onlangs aangepast of zijn aan grote veranderingen onderhevig. NCZ is als belangenbehartiger in de zorg betrokken geweest bij de aanscherping van enkele van deze wetten. De nieuwe wetswijzigingen geven u als cliënt meer rechten en handvatten en komen de kwaliteit van uw zorg ten goede. Daar zijn wij bij NCZ natuurlijk heel blij mee, want dat is het precies waar het bij ons om draait: uw positie als cliënt versterken!

De belangrijkste rechten op een rij

U zult begrijpen dat de bovengenoemde wetten een scala aan rechten en plichten omvatten die niet in een paar zinnen te vatten zijn. Daarom geven wij u een overzicht van de belangrijkste rechten die u als patiënt heeft bij uw zorg.

Vrije keuze van zorgverlener of arts
Volgens de Nederlandse wet heeft u het recht om zelf een zorgverlener, arts of ziekenhuis uit te kiezen of van hulpverlener te veranderen.

Recht op privacy
Als patiënt heeft u recht op bescherming van uw persoonlijke gegevens. Uw hulpverlener heeft een geheimhoudingsplicht en mag uw informatie uitsluitend delen met personen die betrokken zijn bij uw behandeling.

Recht op informatie over uw gezondheidstoestand
Uw arts is verplicht u op begrijpelijke en volledige wijze te informeren over uw ziekte/aandoening, de diagnose, de voorgestelde behandeling en onderzoeken en medicijnen die hiervoor nodig zijn. Hij dient u te wijzen op gevolgen en risico’s, alsmede bijwerkingen van medicijnen en bespreekt eventuele alternatieve behandelmethoden.
Hij dient de resultaten van behandelingen en onderzoeken met u te bespreken.

Inzage in uw medische dossier
De zorgverlener is verplicht uw medische dossier te onderhouden. Als patiënt heeft u er recht op om uw dossier in te zien, aan te vullen of (een deel van) het dossier te laten vernietigen.

Recht om onderzoek of behandeling te weigeren
Een arts mag u volgens de wet alleen behandelen met uw toestemming. Hij dient uw beslissing over wel dan niet behandelen te respecteren. Geeft u geen toestemming, dan zal hij met u alternatieve behandeling moeten bespreken.

Recht op een second opinion
Bij twijfel over de diagnose of een voorgestelde behandeling heeft u recht op een second opinion (een mening van een andere arts of deskundige). Ook wanneer u zekerheid en bevestiging wilt krijgen over de voorgestelde behandeling.

U heeft verschillende rechten wanneer er sprake is van klachten en geschillen. Nieuwe wetgeving heeft het indienen van klachten aanzienlijk vereenvoudigt. Hiervoor verwijzen wij u naar onze pagina klacht en geschil.

Uw plichten als patiënt

Goede zorg vraagt ook om plichten die u als patiënt moet nakomen. Uiteraard dient u een zorgverzekering te hebben. U dient uw hulpverlener of arts eerlijk en helder te informeren over uw gezondheidstoestand. Stemt u in met een behandeling of onderzoek, dan dient u daar alle medewerking aan te verlenen en de adviezen van de arts op te volgen.
Ook is het uw plicht de hulpverlener of instelling al dan niet met hulp van de zorgverzekering te betalen.

De rol van NCZ is onder andere zowel u als uw cliëntenraad te informeren over de actualiteiten op het vlak van nieuwe wetten en regels in de zorg. Zodat u niet achter de feiten aan hoeft te lopen. U kunt bij ons terecht voor informatie en advies over vele zaken die betrekking hebben op uw zorg.

U staat er niet alleen voor!

Het is belangrijk voor u als cliënt, te weten, dat u met al uw vragen, klachten en geschillen terecht kunt bij uw zorgverlener. En dat er een cliëntenraad actief is bij uw zorginstelling om u te informeren en om op te komen voor uw belangen. Cliëntenraden zijn uw zegsman, beschermer en belangenbehartiger.

De rol van NCZ is onder andere zowel u als uw cliëntenraad te informeren over de actualiteiten op het vlak van nieuwe wetten en regels in de zorg. Zodat u niet achter de feiten aan hoeft te lopen. U kunt bij ons terecht voor informatie en advies over vele zaken die betrekking hebben op uw zorg.

Wilt u eerst zelf informatie verzamelen over uw positie, dan geeft bijvoorbeeld de Rijksoverheid betrouwbare, actuele info over vele onderwerpen die u als cliënt raken:

Rechten van patiënt en privacy