Bron: Rijksoverheid
In oktober 2014 verscheen de Leidraad Veilige zorgrelatie. De leidraad gaat over bewustwording, preventie en interventie van grensoverschrijdend gedrag en mishandeling door medewerkers of vrijwilligers in de professionele zorgrelatie. Op drie punten wordt de leidraad nu geactualiseerd. Mede-ontwikkelaar Antoinette Bolscher licht toe.
1. Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg en de VOG
Toen de Leidraad Veilige Zorgrelatie in 2014 werd gelanceerd was de Kwaliteitswet zorginstellingen nog van kracht. Uiteraard hield de leidraad toen al rekening met de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), die in voorbereiding was. Op 1 januari 2016 trad de Wkkgz in werking. Deze wet krijgt nu een definitieve plek in de leidraad.
Antoinette: “Dit zijn geen inhoudelijke wijzigingen, met uitzondering van het stukje over de Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG). Toen wij de leidraad schreven was er nog geen besluit over de VOG genomen. De Wkkgz schept duidelijkheid: organisaties moeten van mensen die beroepsmatig met cliënten in contact komen een VOG hebben. Dit geldt sinds 1 januari 2016 voor nieuwe medewerkers.”
2. Melden bij de inspectie
De Kwaliteitswet zorginstellingen (de ‘voorloper’ van de Wkkgz) bepaalde dat zorgorganisaties calamiteiten en seksueel misbruik moesten melden bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. In de Wkkgz is dit uitgebreid. Behalve calamiteiten in de zorgverlening moeten organisaties nu ook geweld in de zorgrelatie en ontslag van een disfunctionerende professional melden.
Antoinette: “Seksueel misbruik valt nu onder de brede term ‘geweld in de zorgrelatie’. Daarover gaat ook de leidraad. Maar de leidraad besteedt vooral aandacht aan het grijze gebied voorafgaand aan daadwerkelijke uitbuiting of geweld, namelijk bewustwording en preventie. De verplichte melding bij het ontslag van een disfunctionerende professional is een nieuw element, ingebracht door de inspectie zelf.”
3. Aangifte doen bij de politie
Het derde punt waarop de leidraad wordt geactualiseerd, is het sluitstuk: aangifte doen bij de politie als een mogelijk strafbaar feit is geconstateerd, bijvoorbeeld diefstal.
Antoinette: “Wij benadrukken dat het belangrijk is dat de wijkagent (of de politie) en de zorgorganisatie elkaar al kennen. En dat ze afspraken maken over het omgaan met situaties waarin mogelijk sprake is van een strafbaar feit, voordat dergelijke situaties zich voordoen. Door de politie tijdig te betrekken kan de zorgorganisatie voorkomen dat mensen bewijs ‘stukmaken’.”
Meer weten over de Leidraad Veilige zorgrelatie?
De leidraad is een hulpmiddel bij het voorkomen van en omgaan met mishandeling of grensoverschrijdend gedrag in een zorgrelatie, gepleegd door professionals en vrijwilligers. Mishandeling in een professioneel kader is immers van een andere orde dan geweld in huiselijke kring en verdient een specifieke aanpak. De leidraad is digitaal beschikbaar, in drie vormen:
• een ‘A4’tje’ voor een snel overzicht van de aanbevelingen
• een ‘compacte versie’ voor besluitvorming over het werken met de leidraad
• een ‘uitgewerkte versie’ (gebruikersvriendelijke klikbare pdf), met toelichtingen, tips en verwijzingen
