“Cliëntenraden worden met ‘Ke(r)n Netwerken’ weer een stukje professioneler”
Door tekstschrijver en journalist Niek Arts
De rol van de cliëntenraad is de laatste tien jaar behoorlijk veranderd, waarbij zijn inbreng en verantwoordelijkheid groter is geworden. Met de nieuwe wet WMCZ 2018 wordt deze vooruitgang verder onderbouwd. Van de cliëntenraden vraagt dit een omslag naar meer professionalisering. Waarbij zij zeker een steuntje in de rug kunnen gebruiken. Hiervoor worden in 2019 door NCZ en VWS de Kennis- en leernetwerkbijeenkomsten ‘Ke(r)n Netwerken’ over Nederland uitgerold.
Binnen NCZ is projectleider Hans van Dinteren de inhoudelijke kartrekker van de nieuwe kennis- en leernetwerkbijeenkomsten. Reden genoeg om met Hans een kop koffie te drinken en hem te vragen wat de bijeenkomsten inhouden en wat het deelnemende cliëntenraden brengt.
Cliëntenraden door de jaren heen
Hans: “Ik ben meer dan tien jaar actief als trainer en adviseur in de medezeggenschap in de zorg. In die periode heb ik de sector gigantisch zien veranderen. Een belangrijke verandering is de verbeterde positie van de client, waarbij de medezeggenschap onder meer via de cliëntenraad loopt. Deze ontwikkeling is steeds verder in de wet verankerd. Maar let op: er is een verschil tussen de praktijk en de wet. Bij de ene zorginstelling gaat de medezeggenschap echt goed en voegt het iets toe. Terwijl er bij andere zorginstellingen nog veel vooruitgang te boeken is. Maar de nieuwe WMCZ zet een volgende stap in cliëntenmedezeggenschap.”
“Dit betekent dat de cliëntenraden zelf aan de slag moeten. Zorginstellingen zijn de afgelopen jaren groter, professioneler en invloedrijker geworden. Hier moet je als cliëntenraad wel tegenwicht aan kunnen bieden. De zaken die ter tafel komen zijn ingewikkelder en je moet weten hoe de hazen lopen. Als cliëntenraad wordt er wel wat van je verwacht. Daarom is deskundigheidsbevordering van de cliëntenraad steeds belangrijker. Verder is het belangrijk dat je feeling hebt en houdt met de cliënten. Dat je kennis hebt van de daadwerkelijke situatie op de plaatsen waar zorg wordt verleend. Uiteindelijk draait het om het verbeteren van de zorg.”
Toenemende vraag
Hans: “Logisch dat de vraag naar advies, trainingen en ondersteuning vanuit cliëntenraden stijgt. Daarom heeft NCZ een jaar of vier geleden een eigen academie opgericht. Een volgende stap zijn de bijeenkomsten ‘Ke(r)n Netwerken’. Vanuit VWS kregen we de vraag om kennis- en leernetwerkbijeenkomsten samen te stellen voor cliëntenraden in de langdurige zorg. De bijeenkomsten haken aan op het nieuw geschetste kwaliteitskader en bij ‘waardigheid en trots’.”
Goed beslagen ten ijs
“Het zijn praktische bijeenkomsten van één dagdeel geworden. Deze bijeenkomsten zijn regionaal, zodat cliëntenraden ook van collega’s in de buurt leren. Zo ontstaat er een lokaal-regionaal netwerk waar je altijd op terug kunt vallen. In de bijeenkomsten gaan we in op de basis wet- en regelgeving van medezeggenschap in de zorg, hoe je elkaar daarin kunt versterken en wat een netwerkorganisatie als NCZ hierin kan betekenen. Ik merk iedere keer weer dat juist het leren van elkaar veel toevoegt.”
“Er komen 81 bijeenkomsten, eerlijk verdeeld over Nederland. Er zijn drie verschillende bijeenkomsten: één voor de voorzitters, één voor de overige leden en één voor de ambtelijk secretarissen. Halverwege het jaar kijken we hoe de eerste bijeenkomsten zijn verlopen en wat we kunnen verbeteren voor de rest van het jaar.”
Een geslaagd jaar?
“Ik vind het altijd leuk als de deelnemers met concrete input naar huis gaan waarmee ze direct aan de slag kunnen. Verder verwacht ik dat er lokale netwerken ontstaan waarin cliëntenraden elkaar vinden en ondersteunen. Dit faciliteren we met een besloten digitale omgeving voor de cliëntenraden. Hierop kunnen ze onderling communiceren, documenten opslaan en contact leggen met andere collega-cliëntenraden. Want één ding is zeker: je hoeft het als cliëntenraad niet alleen te doen!”
Klik hier voor meer informatie over de kernnetwerk bijeenkomsten
