De highlights van het plenaire debat Wmcz2018

12 september jl. was het plenaire debat in de Tweede Kamer over de Wmcz2018.

De highlights van het debat:

Ja-tenzij i.p.v. Nee-tenzij
De allergrootste highlight van het debat is dat minister Bruno Bruins vast wil houden aan de ‘nee-tenzij’ formulering. In een eerder wetsvoorstel stond dat lokale cliëntenraden verplicht zijn, tenzij dat niet logisch, werkbaar of uitvoerbaar is. ‘Ja-tenzij’ dus. In het huidige wetsvoorstel is deze formulering aangepast: lokale cliëntenraden zijn alleen mogelijk als hierom, door een groep cliënten met redelijke argumenten, wordt verzocht. Dit is een heikel, zo niet cruciaal punt, voor alle patiëntenbelangenorganisaties en voor de koepels van clientenraden. In een gezamenlijke brief is dan ook met klem verzocht om de ja-tenzij formulering in plaats van de nee-tenzij formulering. Hiervoor bleek tijdens het debat ook draagvlak bij nagenoeg alle politieke partijen. Voor NCZ is dit met stip nummer één op het wensenlijstje Wmcz2018. Chronisch zieken, gehandicapten en kwetsbare ouderen, die eerst moeten verzoeken om het instellen van een cliëntenraad, dat lijkt ons geen goed uitgangspunt.

Centraal – lokaal
Minister Bruno Bruis sprak over ‘de centrale cliëntenraad’ alsof deze het hoogste goed, de basis of het centrum van de medezeggenschap is. En gebruikte de term ‘decentrale cliëntenraden’ alsof deze een ondergeschikte positie zouden hebben ten aanzien van een centrale cliëntenraad. Wat ons betreft, met alle respect voor zowel de minister als voor alle centrale cliëntenraden, slaat de minister hier de plank volledig mis en lijkt geen zicht te hebben op de bedoeling en de materie van cliënten medezeggenschap. Decentrale cliëntenraden bestaan niet. We kennen lokale clientenraden en soms regionale of aandoeningsgerichte cliëntenraden en soms een centrale cliëntenraad. Een centrale cliëntenraad heeft ons inziens alleen bestaansrecht bij de gratie van lokale clientenraden. Een CCR is idealiter ook opgebouwd uit afgevaardigden van lokale clientenraden. En heeft als taak/doel te adviseren over organisatiebrede, locatie-overstijgende zaken. Maar moet hierbij wel altijd een duidelijke lijn naar de zorg op locatie hebben. “Medezeggenschap vanuit het lokale naar het boven lokale vormgeven en niet andersom” noemde Kamerlid Evert Jan Slootweg van het CDA dit. Corrinne Ellemeet van Groen Links pleitte voor meer directe invloed van cliënten op lokaal niveau en deze invloed als vertrekpunt voor het beleid en niet alleen als tegengeluid, controle of correctie op het beleid. Maarten Hijink van de SP dient een amendement in om de organisatie van lokale medezeggenschap steviger te ondersteunen en het niet aan cliënten over te laten om dit te moeten bevechten.

Een centrale cliëntenraad, zonder een basis vanuit lokale cliëntenraden leidt ons inziens tot ‘schijnmedezeggenschap’.  Wij hopen op een Motie ten aanzien van dit punt en zeer waarschijnlijk zal hier Kamermeerderheid voor zijn. Wij gaan door. Wordt vervolgd!

Criterium 10 zorgverleners
De minister houdt voorlopig vast aan het criterium van 10 zorgverleners voor het verplicht instellen van een cliëntenraad. Ook bij de Eerstelijns Gezondheidszorg. De minister lijkt belang te hechten aan cliëntenraden in de Eerstelijns Gezondheidszorg. Ondanks bezwaren van de brancheorganisatie.

Onafhankelijke ondersteuning
CU, D66, PVV en PvdA pleiten voor instemmingsrecht op de onafhankelijk ondersteuner. In het nieuwe wetsvoorstel krijgen cliëntenraden recht op onafhankelijke, professionele ondersteuning. Zij krijgen echter geen mede-zeggenschap over de persoon die dat zal uitvoeren.

Kosten en regeldruk
Hogere kosten en zwaardere regeldruk zijn veelvuldig genoemd, zo ook door Kamerlid Chris Stoffer van de SGP. Onze mening is dat het nogal populistisch is om het argument hogere regeldruk en zwaardere lasten te gebruiken als excuus om cliënten medezeggenschap niet goed te hoeven regelen. Hoge kosten en zware regeldruk zijn een groot probleem in de zorg. Het regelen van cliënten medezeggenschap en de kosten die dit met zich mee brengt, zijn een schijntje in vergelijking tot alle andere regels, wetten, protocollen en systemen in de zorg. Cliënten medezeggenschap en inspraak zou boven alle regels en bovenaan iedere begroting moeten staan wat ons betreft.
‘De klant is Koning’ zeg maar..

Geschillenprocedure
Ten aanzien van de Geschillenprocedure erkent de minister de gebruikelijke burgerrechtsgang van Kantonrechter, Hoger Beroep en Hoge Raad. Met andere woorden: een uitspraak door de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden kan niet bindend zijn, omdat dit in strijd is met Europese regel en wetgeving. De minister ontraadt in eerste instantie een amendement over  ‘de Ondernemingskamer in plaats van de Kantonrechter’ maar wil dit nog nader onderzoeken.

WORDT VERVOLGD

Het debat kon niet binnen de tijd worden afgerond en zal worden vervolgd in week 40. Wij houden u natuurlijk op de hoogte!

Klik hier voor meer informatie over de Wmcz