Uit eerder onderzoek en vragen aan de KNMG Artseninfolijn is gebleken dat over dit onderwerp veel vragen onder artsen bestaan. Een nieuwe KNMG-handreiking biedt artsen handvatten om het opnemen van gesprekken door patiënten op een goede manier te integreren in de praktijk.
Veel artsen hebben wel eens meegemaakt dat een patiënt een gesprek in de spreekkamer wilde opnemen. Een geluidsopname kan de zorgverlening ondersteunen en patiënten grip geven op het zorgtraject. Tegelijkertijd kan het maken van een geluidsopname ook ongemakkelijk voelen en het gesprek beïnvloeden. Een deel van de artsen heeft zorgen over bijvoorbeeld verspreiding van de opname via sociale media en verstoring van de vertrouwensrelatie.
Patiënten mogen volgens de wet het gesprek met de arts opnemen, ook niet als de opname heimelijk gebeurt (art. 139a Wetboek van Strafrecht). Burgers mogen dus alle gesprekken opnemen waar zij zelf aan deelnemen. In de handreiking zijn dus geen nieuwe regels geformuleerd, maar zijn bestaande regels verduidelijkt en toegankelijk gemaakt voor artsen.
Onder artsen wordt verschillend gedacht over het opnemen van gesprekken door patiënten. Dat blijkt ook uit het onderzoek dat de KNMG heeft uitgevoerd onder het artsenpanel. Veel artsen zien de meerwaarde van het opnemen van gesprekken, bijvoorbeeld omdat zij de ervaring hebben dat de patiënt de informatie uit het gesprek beter onthoudt en meer betrokken is bij de behandeling. Het opnemen van gesprekken kan ook vervolgvragen van patiënten voorkomen.
Artsen hebben soms ook zorgen over het feit dat patiënten het gesprek opnemen. Zo vragen artsen zich af of patiënten het gesprek niet zullen delen op sociale media. Die zorgen zijn begrijpelijk. Juist die zorgen waren voor de KNMG aanleiding om de handreiking op te stellen. De handreiking beschrijft immers wat de rechten en plichten van arts en patiënt zijn en welke mogelijkheden de arts heeft om maatregelen te treffen als de patiënt op onjuiste wijze omgaat met de opname. De handreiking geeft ook suggesties over hoe het opnemen van gesprekken geïntegreerd kan worden in de praktijk. Voor artsen kan dit een aanvullende methode zijn om de informatievoorziening aan patiënten te optimaliseren.
Openbaarmaking van een geluidsopname, bijvoorbeeld via sociale media, mag alleen als de arts hiermee heeft ingestemd. Voor het maken van beeldopnames zijn de regels strenger. Dit en meer staat uitgewerkt in de handreiking Opnemen van gesprekken door patiënten.
