De sluwe kameleon
Laatst sprak ik een directeur van een onderwijsinstelling. Hij vertelde mij dat elke bestuurder met een eigen, persoonlijke missie op diens zetel zit. Diegene is pas tevreden als die missie wordt ingelost. Daar kun je als medezeggenschapsorgaan natuurlijk gebruik van maken. Want je kunt de bestuurder uitnodigen zich te verplaatsen naar jouw kant van de tafel door diegene een rijke ervaring te geven, zoals ik een paar maanden geleden beschreef, maar het liefst sluit je aan op waar diegene zélf warm van wordt. Dan hoef je namelijk veel minder hard te werken om je dingen gedaan te krijgen.
Kruip daarom in de huid van een interviewer. Vraag de bestuurder waarom diegene deze rol vervult, wat diegene eigenlijk wil bereiken op deze plek. Vraag goed door als de bestuurder met vage, algemene antwoorden komt. Als de bestuurder bijvoorbeeld zegt dat diegene de zorg wil verduurzamen, waar denkt diegene dan precies aan? Het klinkt namelijk heel plausibel, maar in de praktijk denken mensen vaak heel verschillend over dezelfde termen.
Mocht de bestuurder met heel andere aandachtspunten op die stoel zitten dan waar je als medezeggenschapsorgaan aan wil werken, wees dan flexibel. Het is zinloos om tegen de stroom in te blijven zwemmen. Accepteer dat je misschien niet de thema’s besproken krijgt die je zelf bedacht hebt. Vaar mee op de drijfveren van de bestuurder en help diegene om zijn eigen doel na te streven.
Voor diegenen die denken dat je dan maar ‘ja’ en ‘amen’ moet zeggen, dat hoef je geenszins. Iemand die goed kan beïnvloeden, gebruikt hetgeen de ander wil horen en bereiken om zijn eigen wensen te verwezenlijken. Dat is het verschil tussen inhoud en presentatie: je kunt op het thema van de bestuurder je eigen agenda bouwen, maar dat zó presenteren dat het net lijkt alsof je precies op de hand van de bestuurder zit. Denk aan de kameleon die zichzelf camoufleert om zijn prooi te pakken te krijgen. Volgende maand een column over retorica.
