Het jaar van de crises
2022 was het jaar dat werd gekenmerkt door oorlog en crises. De eerste twee maanden speelde Corona nog een rol, daarna raakte de Westerse wereld in de ban van de vreselijke oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
De oorlog heeft ook gevolgen voor Nederland vanwege de hoge inflatie, de hoge (energie) prijzen en de grote vluchtelingenstroom. De explosief gestegen prijzen hebben op hun beurt weerslag op de zorg. Zo zijn de kosten voor arbeid ook enorm gestegen wat weer drukt op de lonen en daarmee op arbeid. Er is een ongekende krapte op de arbeidsmarkt ontstaan. Ook en met name in de zorg. Wat rampzalig is en soms toch een zegen lijkt. Omdat het organisaties dwingt om creatief en flexibel te zijn. En omdat het tot samenwerking met andere zorgorganisaties én vaak met andere zorgsectoren leidt.

Geen prioriteit voor cliëntenraden
Terwijl veel organisaties net op weg waren met het oprichten van een cliëntenraad of met de implementatie van de Wmcz 2018 met hun (centrale) cliëntenraad /raden veranderde de zorgwereld zodanig dat cliëntenraden en de cliënten medezeggenschap geen hoge prioriteit meer hadden. Begrijpelijk, maar natuurlijk niet wenselijk!
Juist nu doet het er toe
Ik schreef in 2022 het volgende:
“Het lijkt wel crisis. De zorg voor patiënten staat aan alle kanten onder druk. Geld, tijd, capaciteit, keuzevrijheid. Allemaal in het geding. En dus doet de cliëntenraad er nu toe. Meer dan ooit. Medezeggenschap is geen luxe product! Medezeggenschap krijgt gek genoeg met name aandacht en wordt door de meeste organisaties vooral belangrijk gevonden, als al het andere op orde is. Dus, als men de ‘luxe’ heeft om zich met medezeggenschap bezig te houden. Dat maakt dat het door de huidige crises moeilijk is voor veel cliëntenraden om zich te laten gelden. Maar, voor patiënten is het juist nu broodnodig dat hun belangen behartigd worden.”
Niet het gemakkelijkste jaar voor cliëntenraden
2022 was dus niet het gemakkelijkste jaar voor (centrale) cliëntenraden. Want hoe zorg je ervoor dat je wordt gehoord en gezien en dat je invloed uit kunt oefenen op het beleid te midden van al het crises tumult? Cliëntenraden die al een goede positie verworven hadden voor deze tijd, konden nu het verschil maken! Sommige andere cliëntenraden voelden nu écht de noodzaak om hun rol, taak en positie te verwerven of te verstevigen.
NCZ heeft niet stil gezeten
Als netwerkorganisatie voor (centrale) cliëntenraden hadden we het juist extra druk! Met het beantwoorden van vragen van cliëntenraden en zorgbestuurders bijvoorbeeld. En met het adviseren, ondersteunen, begeleiden en trainen van (nieuwe) cliëntenraden. Ook zagen we verschuivingen en uitbreidingen in de medezeggenschap ontstaan. Door regionale samenwerkingsverbanden, duurzame samenwerkingen en fusies. Bekijk hieronder in vogelvlucht wat we zoal hebben gedaan in 2022:
Blik op de toekomst
Ik hoop dat 2023 het jaar wordt van de ‘inclusieve besluitvorming!’ Waarmee ik bedoel: ‘besluitvorming inclusief het cliëntenperspectief.’
Download hier een pdf bestand met het NCZ Jaaroverzicht 2022