NCZ heeft een brief aan de Minister voor Medische Zorg en Sport, Tamara van Ark, gestuurd over het betrekken van cliëntenraden van ziekenhuizen, ook ná corona.
Via deze brief aan de Minister over het betrekken van cliëntenraden van ziekenhuizen vragen wij om ons als koepel van cliëntenraden, op landelijk niveau te betrekken bij evaluaties over de ‘Corona-periode’ in de ziekenhuizen alsook bij discussies gewijd aan aanpassingen en/of hervormingen van het zorgstelsel in het algemeen en van de ziekenhuiszorg in het bijzonder.
Herstelplan
Elke week spreekt de minister met bestuurders uit vrijwel alle zorgsectoren en dan praten zij met elkaar over de huidige en toekomstige situatie.
Ook delen zij alle signalen, zorgen en aandachtspunten. Zoals de actuele zorgen over de afgeschaalde kritieke planbare zorg.
Terwijl de druk op de zorg nog steeds erg groot is, werkt de minister samen met de zorgsector ook aan de volgende fase waarin het aantal Covid-patiënten flink is gedaald. Het inhalen van de uitgestelde zorg en het herstel van personeel is belangrijk.
In mei stuurde de minister een plan over de inhaalzorg naar de Tweede Kamer met als doel om mensen die zijn geconfronteerd met uitstel van zorg weer zo snel mogelijk te helpen, en daarbij regionale verschillen in de toegankelijkheid van de zorg te minimaliseren.
In het plan stelt de minister dat zij met de NZa, in overleg met Zorgverzekeraars Nederland (ZN), Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), Nederlandse Federatie Universitaire Ziekenhuizen (NFU), Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN) en de Federatie Medisch Specialisten (FMS) de acties en randvoorwaarden op die ervoor moeten zorgen dat patiënten zo snel mogelijk worden geholpen. Het is belangrijk dat hierbij voldoende aandacht en ruimte is voor het herstel van de zorgmedewerkers. Er moet veel zorg worden ingehaald, maar de medewerkers moeten na de afgelopen periode ook weer de kans krijgen om bij te komen.
Aandacht voor cliëntenraden
Nu er zeer zorgwekkende signalen uit de Nederlandse ziekenhuizen komen omdat het aantal Covid-19 patiënten blijft stijgen, waardoor de druk op de algehele ziekenhuiszorg toeneemt en de reguliere zorg achterstanden oploopt waarvan de consequenties niet of nauwelijks zijn te overzien, vragen wij de aandacht van de minister voor de cliëntenraden in de ziekenhuizen.
De Wmcz 2018
Zoals de minister ongetwijfeld weet is de nieuwe Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (Wmcz 2018) op 1 juli 2020, midden in de coronacrisis, van kracht geworden. Deze wet schrijft onder andere voor dat cliëntenraden Instemmingsrecht hebben op het algemene beleid ten aanzien van kwaliteit en veiligheid, maar ook als het gaat om hygiëne, de toelating van cliënten en de beëindiging van toelating, voedingsaangelegenheden, geestelijke verzorging, recreatie-of ontspanningsactiviteiten en maatschappelijke bijstand. Allemaal items die onder de huidige omstandigheden zeer zeker niet minder belangrijk zijn dan voorheen.
Ook schrijft de Wmcz 2018 voor dat Medisch Specialistische Bedrijven in ziekenhuizen een cliëntenraad op moeten richten. In dit kader wordt veelal voor een oplossing in de vorm van een zg. ‘personele unie’ gekozen, maar dat neemt niet weg dat alle wettelijke bepalingen ook onverkort van toepassing zijn voor de Medisch Specialistische Bedrijven.
Betrokken en geïnformeerd
Cliëntenraden worden op dit moment vooral betrokken en geïnformeerd over situaties in hun ziekenhuis. (Gebaseerd op o.a. NCZ onderzoek naar de invloed van cliëntenraden op corona maatregelen en op Rapport: LUMC-bestuur had in eerste coronagolf geen oog voor cliëntenraad)
Contacten lopen veelal via de voorzitter van de cliëntenraad of via de Ambtelijk Secretaris van de cliëntenraad. Ook krijgen cliëntenraden de gelegenheid om hun zorgen te uiten en/of eventuele adviezen te geven.
Helaas blijft het voor veel cliëntenraden van ziekenhuizen op dit moment bij dat zij betrokken en geïnformeerd worden. Invloed op de kwaliteit vanuit het cliëntenperspectief bij bestuur en besluit, die cliëntenraden beoogd worden te hebben conform de Wmcz 2018, krijgt in elk geval in de huidige situatie niet de vorm die het zou moeten hebben.
Begrip en respect
De meeste cliëntenraden hebben begrip voor de huidige uitzonderlijke noodsituatie en willen deze zeker niet nog meer frustreren door telkens op hun rechten en plichten te staan.
Zij hebben veel respect en groot vertrouwen in hun ziekenhuisbestuurders, medisch specialisten verplegend en verzorgend personeel en alle andere betrokkenen bij de zorg in het ziekenhuis!
Ernstige zorgen
Maar ook zij maken zich ernstige zorgen over de huidige (beperkingen van de) capaciteit van de zorg, de consequenties van de achterstanden in de ‘reguliere’ zorg, het gebrek aan perspectief op oplossingen voor als de pandemie langer aanhoudt, laat staan wat er in de zorg gebeurt wanneer zich in de toekomst een nieuwe pandemie (een zekerheid waar wetenschappers het over eens zijn) of een andere soortgelijke situatie aandient.
Kwaliteit van beleid en bestuur vanuit het cliëntenperspectief
Via deze brief willen wij de minister vragen om ons als koepel van cliëntenraden, namens de cliëntenraden van ziekenhuizen, op landelijk niveau te betrekken bij het herstelplan en bij evaluaties over de ‘Corona-periode’ in de ziekenhuizen alsook bij discussies gewijd aan aanpassingen en/of hervormingen van het zorgstelsel in het algemeen en van de ziekenhuiszorg in het bijzonder.
Cliëntenraden van ziekenhuizen werken er al aan in het ziekenhuis waarvoor zij het cliëntenbelang behartigen, betrokken te worden bij evaluaties en discussies over de corona-periode en daarna.
De cliëntenraden en NCZ hopen hiermee positieve en constructieve bijdragen te kunnen leveren aan de kwaliteit van beleid en bestuur vanuit het cliëntenperspectief, zowel lokaal in de ziekenhuizen, regionaal in de zorgketens als landelijk aan het herstelplan.
Ook hopen wij hiermee eindelijk vorm te kunnen geven aan de rechten en plichten van cliëntenraden, zoals bedoeld in de Wmcz 2018.
NCZ brief aan Min. Van Ark over betrekken van cliëntenraden ziekenhuizen bij hervormingen ná corona
Lees of bekijk in dit kader ook:
NOS: Ministerie komt met herstelplan, maar wie heeft de regie
Kassa: Herstelplan nodig om achterstanden in de zorg in te halen
